Tussen rivieroevers en bergflanken
Wie zich ’s ochtends vroeg laat meevoeren over de smalle wegen rondom Beniarbeig, voelt meteen: dit is geen doorsnee Spaans dorp. De natuur hier zindert. Aan de ene kant stroomt de río Girona, meanderend door een landschap van citrusplantages en amandelgaarden. Aan de andere kant rijzen de eerste heuvels op van de uitlopers van de Sierra de Segària – een ongerept en vaak nog stil decor van rotsen, struiken en lucht die eindeloos lijkt.
De ligging van Beniarbeig in de regio Marina Alta is bijzonder: vlak genoeg voor landbouw, heuvelachtig genoeg voor wandelingen met uitzicht. En altijd die geuren: rozemarijn, den, tijm en de zoete lucht van rijpe sinaasappels padding: 12px;. De overgang tussen gecultiveerd en wild is hier naadloos. Een drooggevallen irrigatiekanaal kan plots uitkomen in een schaduwrijke ravijn waar je de stilte kunt horen.
De Sierra de Segària: ruigheid op loopafstand
Op nauwelijks twee kilometer afstand ligt de Sierra de Segària, een vergeten bergketen die zich als een ruggengraat over het landschap uitstrekt. Deze sierra wordt soms liefkozend ‘de mini-Sierra de Bernia’ genoemd, maar wie hier wandelt weet: dit gebergte verdient zijn eigen plek. De steile hellingen, grillige rotswanden en verborgen grotten maken van de Segària een schatkamer voor liefhebbers van ruige natuur.
Je vindt er palmitos (dwergpalmen), aromatische planten als lavendel en wilde salie, en grotere struiken zoals mastiekbomen en steeneiken. In het voorjaar kleuren de hellingen
paars, geel en wit van bloeiende kruiden en inheemse bloemen. De fauna is minstens even rijk. Hier jagen haviken en slangenarenden boven de rotsen, schieten hagedissen weg over de stenen en kan je met wat geluk een groep Spaanse steenbokken spotten tussen de kloven.
Río Girona: een natuurlijke ader
De rivier Girona is in alle opzichten de levenslijn van Beniarbeig. Niet alleen historisch – als bron van water voor de landbouw – maar ook ecologisch. De rivierbedding en de oeverzones vormen een klein maar waardevol ecosysteem waarin waterleven, moerasplanten en vogels samenkomen. In de winter en het vroege voorjaar, wanneer het waterpeil stijgt, broeden hier reigers, ijsvogels en zwaluwen onder de bruggen en tussen het riet.
Langs de oever groeien rietkragen, oleanders en wilgen, afgewisseld met citrusbomen op de hogere oevers. In de zomer droogt het water deels op, maar ook dan blijft het gebied levendig: bijen, libellen, sprinkhanen en allerlei zangvogels brengen een voortdurend concert van zoemen, fluiten en ritselen. En als de avond valt, verschijnt de bosuil, onhoorbaar, maar altijd nabij.
Lokale flora: ruig, veerkrachtig en geurend
De vegetatie rond Beniarbeig is typisch voor de Mediterrane maquis: dichte, lage begroeiing die goed bestand is tegen droogte. Je vindt er jeneverbesstruiken, mastiekbomen, rozemarijn en cistusrozen, maar ook verrassend veel vijgenbomen en wilde granaatappels. In de dorpsranden zijn het vooral de gecultiveerde soorten die de toon zetten:
amandelbomen, olijven, citroenen en natuurlijk sinaasappels. Tijdens de bloei vult de lucht zich met het bedwelmende aroma van azahar, de oranjebloesem die je meteen in het voorjaar trekt.
In de schaduwrijke plekken nabij irrigatiekanalen of waterreservoirs duikt soms de espartogras op – ooit gebruikt voor het maken van manden en matten – evenals murtas (mirte), een geurige struik die geliefd is bij insecten en bijengemeenschappen.
Dierenleven rondom Beniarbeig
De dierenwereld in en rond Beniarbeig is stil en geduldig. In de vroege ochtend of vlak voor zonsondergang komt ze tot leven. Dan zie je konijnen en eekhoorns door het dorpspark schieten, hoor je het gekras van kauwen boven de dakpannen, of spot je een wezel langs een oude muur. In de velden kruipen salamanders en kikkers over de vochtige grond, en zelfs de kameleon is hier in de warmere maanden waargenomen.
Wat Beniarbeig bijzonder maakt is de vogelrijkdom. Naast de eerder genoemde roofvogels broeden hier ook koekoeken, bijeneters, gierzwaluwen en zelfs de zeldzame hop. Hun gefluit en gezang zijn een vast onderdeel van het dorpsgeluid, alsof de natuur hier niet ophoudt aan de rand van het bebouwde gebied, maar er juist doorheen stroomt.
Een groene toekomst: respect en behoud
Wat Beniarbeig onderscheidt, is niet alleen de schoonheid van de natuur, maar vooral hoe dichtbij die natuur blijft. Er is geen strikte grens tussen bebouwing en wildgroei. De oude
paden tussen de boomgaarden zijn nog steeds in gebruik, kinderen plukken bloemen langs de velden, ouderen rusten uit onder dennen. Deze nabijheid vraagt om zorg en aandacht – en gelukkig groeit dat bewustzijn onder zowel de lokale bevolking als de nieuwkomers.
Projecten voor landschapsherstel, aandacht voor inheemse planten, wandelroutes met educatieve informatieborden: het zijn allemaal tekenen dat Beniarbeig haar natuurlijke rijkdom niet als vanzelfsprekend beschouwt, maar als iets wat gekoesterd en gedeeld moet worden. De natuur is hier niet alleen achtergrond, maar hoofdrolspeler.