De natuurpracht van Sax: waar de bergen fluisteren en tijm bloeit
Een landschap tussen rots en regenboog
De natuur rondom Sax is als een oud schilderij in zachte aardetinten, waar ruige kalkrotsen, geurige kruidenvelden en bossen van steeneiken harmonieus samensmelten tot een mediterraan meesterwerk. Hier, in het binnenland van de provincie Alicante, ver van de toeristische drukte aan de kust, ontvouwt zich een wereld van stilte, contrasten en natuurlijke rijkdom die wandelaars, vogelliefhebbers en rustzoekers diep weet te raken.
De ligging van Sax, aan de voet van het Sierra del Cid-massief en vlak bij het beschermde natuurgebied Sierra de Cabreras, geeft het dorp een uniek landschap: grillig en toch geborgen, droog maar levend. De vallei van de Vinalopó, waarin Sax zich uitstrekt, wordt omzoomd door bergkammen die hun silhouet tekenen tegen de Spaanse zon, terwijl de lagere delen met hun rode aarde en olijfbomen herinneren aan eeuwen landbouwgeschiedenis.
Sierra de Cabreras en de heuvels van Monforte: wild en authentiek
Het natuurgebied Sierra de Cabreras, ten oosten van Sax, is een van de ruigste zones van de regio. Het terrein is bergachtig, bezaaid met kalksteenrotsen en steile hellingen waar slechts de sterkste planten zich weten te handhaven. Hier groeien wilde rozemarijn, tijm, lavendel en mastiekstruiken — geuren die, eenmaal in je neus, een blijvende indruk nalaten. 
Wandelpaden leiden je langs uitzichtpunten waar roofvogels cirkelen op thermiek: de steenarend, de slechtvalk en de buizerd vinden hier hun broedplaatsen tussen de rotsen. In de lager gelegen zones leven everzwijnen, dassen en vossen, al laten die zich zelden zomaar zien. Bij het krieken van de dag of in de schemering hoor je wel eens het geritsel tussen de struiken — de natuur kijkt terug, altijd oplettend.
Een mozaïek van mediterrane vegetatie
De flora van Sax is typisch voor het droge, bergachtige binnenland van de zuidelijke provincie Alicante, maar kent ook verrassende variatie. Naast de al genoemde kruidenplanten groeien er steeneiken en Aleppodennen, vaak in dichte clusters op de noordhellingen waar de zon minder genadig is. Op meer beschutte plaatsen duiken zelfs carrascales op — eeuwenoude eikenbossen met onderbegroeiing van varens, meidoorn en wilde cyclamen.
Langs oude paden en beekdalen bloeien in het voorjaar orchideeën, wilde lelies en irissoorten die hier al sinds de oudheid thuishoren. Deze rijkdom trekt niet alleen insecten aan, maar ook vogels als de nachtegaal, de bijeneter en de hop — kleurrijke flitsen in het droge landschap.
Natura 2000 en duurzame bescherming
Een deel van het gebied rond Sax valt onder het Natura 2000-netwerk, een Europees programma ter bescherming van waardevolle ecosystemen. Dit betekent concreet dat
kwetsbare soorten, zoals de Europese kanarie, de hoefijzervleermuis en zeldzame vlindersoorten als de Spaanse maanvlinder, hier beschermd leefgebied vinden. Lokale verenigingen en het gemeentebestuur van Sax zetten zich in voor het behoud van deze biodiversiteit, onder meer via educatieve wandelroutes en herstel van traditionele waterbronnen en muurtjes.
Wandelingen die het hart raken
Voor natuurliefhebbers biedt de omgeving van Sax een prachtig web van wandelroutes. Een van de mooiste is de Ruta del Cid, die deels Sax doorkruist en aansluit op de historische pelgrimsroute die de reis van El Cid Campeador verbeeldt. Deze tocht voert je langs uitgestrekte vlaktes, oude wijngaarden en stoffige boerenwegen, waar je de stilte nog kunt horen en het ritme van je voetstappen samenvloeit met het zachte ruisen van de wind.
Ook de klim naar de top van de Peña Rubia, de iconische rotsformatie ten westen van Sax, is een aanrader voor wie van avontuur houdt. De uitzichten over het dal van de Vinalopó en de omliggende dorpen zijn onvergetelijk, zeker bij zonsopkomst wanneer het licht als vloeibaar goud over het landschap vloeit.
Een natuurlijke balans tussen rust en leven
De natuur rond Sax is geen decor, maar een beleving. Ze leeft, ademt en verandert met de seizoenen. In de zomer brandt de zon op de kale heuvels, maar onder de dennen ruik je
de koelte. In de herfst kleurt het landschap rood en okergeel, en in het voorjaar gonst het leven — bijen, krekels, vlinders. Zelfs in de winter, wanneer de ochtendnevel over de vallei hangt, blijft de natuur hier aanwezig in haar stille kracht.
Voor wie het aandurft om even van de gebaande paden af te wijken, onthult Sax een ander Spanje: niet van stranden of boulevards, maar van berglucht, tijmvelden en de ongerepte schoonheid van het binnenland. Hier, waar de stilte nog zingt en de lucht naar hars ruikt, herontdek je wat het betekent om klein te zijn in een groot landschap.