De natuur van Onil: tussen dennen, bronwater en de adem van de bergen
Onil ligt als een verborgen schat aan de voet van een van de mooiste berggebieden van het binnenland van Alicante: de Sierra de Mariola. Vanuit het dorpscentrum hoef je slechts een kwartier te wandelen om je in een wereld te wanen die niets met asfalt, straatverlichting of agenda’s te maken heeft. Hier regeert het ritme van de natuur. De geur van dennenhars vermengt zich met die van rozemarijn en tijm. De lucht is er fris, gevuld met het ruisen van wind door de naaldbomen en het verre gekrijs van roofvogels. De natuur rond Onil is geen achtergrond. Ze ís het decor waarin het leven zich afspeelt – zuiver, levend en uitnodigend.
Sierra de Mariola: een bergketen vol leven
De Sierra de Mariola, deels beschermd als natuurpark, is een van de grootste groene longen van de provincie Alicante. Het strekt zich uit tussen de gemeenten Alcoy, Bocairent, Banyeres de Mariola en dus ook Onil. Met toppen boven de 1.000 meter, diepe valleien, heldere bronnen en steile hellingen biedt het gebied een overweldigende variatie aan landschappen. Vanuit Onil wandel je rechtstreeks de bergen in via oude muilezelpaden en wandelroutes die al sinds de middeleeuwen bestaan. De meest bekende top in het gebied nabij Onil is de Reconco, met zijn 1.210 meter het hoogste punt van de lokale omgeving en een waar uitkijkbalkon over de vallei van L’Alcoià.
Wandelen, fietsen en verdwalen met voldoening
Voor wandelaars is Onil een waar paradijs. Er zijn routes voor elk niveau, van ontspannen familiepaden tot uitdagende beklimmingen. Een populaire wandeling is de PR-CV 89 Ruta del Reconco, die begint aan de rand van het dorp en je meeneemt langs boswegen, schaduwrijke dennenbossen en vergezichten tot aan de horizon. Onderweg passeer je verlaten boerderijen, oude schuilplaatsen en natuurlijke drinkplaatsen voor dieren, vaak afgeschermd met eeuwenoude stapelmuurtjes.
Mountainbikers en gravelrijders komen ook aan hun trekken. De combinatie van brede paden, technische afdalingen en stille, verharde wegen maakt de omgeving aantrekkelijk voor sportieve uitstapjes. De hellingen van Mariola dagen uit, maar belonen ruimschoots met rust, ruimte en zuivere lucht.
Een kruidentuin in het wild
De Sierra de Mariola staat bekend als een natuurlijke apotheek. De flora in dit gebied is indrukwekkend: meer dan duizend plantensoorten zijn hier gedocumenteerd. In het voorjaar geurt het landschap naar wilde lavendel, tijm, munt en salie. Rozemarijn groeit hier uit tot kleine struiken, marjolein siert de bermen en op open plekken bloeit de felgele brem in volle glorie.
Apotheekplanten als kamille, hysop en melisse worden al eeuwenlang geoogst en verwerkt door herboristen en dorpsbewoners, en ook vandaag nog worden ze lokaal gebruikt voor infusies, balsems en likeuren. Langs de paden en hellingen groeien kurkeiken, johannesbroodbomen en de majestueuze Aleppo-den. In diepere delen van het bos vind je zelfs wilde taxusbomen – een zeldzaamheid in het droge Spanje – en in de vochtige, schaduwrijke zones nestelen zich varens en mossen tussen het gesteente.
Dierenleven tussen stilte en hoogte
Het dierenrijk rond Onil is rijk en verrassend gevarieerd. Roofvogels domineren het luchtruim: torenvalken, buizerds en steenarenden cirkelen boven de valleien. De nachten worden bevolkt door de geheimzinnige oehoe, terwijl overdag de specht zijn echo door het bos laat galmen. In de schemering kun je dassen zien scharrelen tussen de struiken, of het plotselinge geritsel van een vos horen in de ondergroei.
Ook de kleinere bewoners van het bos verdienen aandacht: kleurrijke vlinders zoals de koninginnenpage fladderen van bloem tot bloem, hagedissen zonnen zich op stenen muurtjes, en overal hoor je het gezoem van bijen en hommels – een bewijs van een gezond ecosysteem. In de waterbronnen en beekjes leven kikkers, watersalamanders en libellen, en met een beetje geluk spot je een everzwijn op weg naar zijn drinkplaats.
Bronnen, grotten en verborgen verhalen
Naast de flora en fauna herbergt de natuur rond Onil ook een reeks verborgen plekken die wachten om ontdekt te worden. La Font del Reconco, een natuurlijke bron midden in het bos, is een geliefde rustplek voor wandelaars. In de buurt bevinden zich ook grotten en schuilplaatsen die tijdens de Spaanse Burgeroorlog als toevluchtsoord werden gebruikt. Sommige zijn met borden aangegeven, andere ontdek je pas als je het lef hebt een zijpad te volgen waarvan je niet weet waar het eindigt.
Het landschap is hier doordrenkt van menselijke geschiedenis: oude terrassen, stenen muren en verlaten waterbassins getuigen van een tijd waarin de mens moest vechten om zijn plek in deze ruige schoonheid te behouden. De interactie tussen mens en natuur is nergens zo tastbaar als hier, in de stille bossen van Onil.
Een landschap dat ademt
De natuur rond Onil nodigt niet uit tot haast. Ze vraagt om verstilling, om verwondering. Om even te gaan zitten op een stenen rand, te luisteren naar het gekwetter van vogels, te ruiken aan een tak rozemarijn en te voelen hoe de zon je gezicht verwarmt. Het is geen spectaculaire natuur in de klassieke zin, maar een landschap dat onder je huid kruipt. Dat je uitnodigt om terug te keren, steeds weer. Want wie eenmaal heeft gewandeld onder de dennen van Onil, keert niet alleen met foto’s terug – maar met een stukje vrede dat je meedraagt, stil en kostbaar.