De Spaanse weerdienst AEMET heeft een speciaal hittealarm afgegeven voor aankomende zondag en de dagen daarna. Er wordt een nieuw intens hittefront verwacht met temperaturen tot 40 °C in grote delen van Zuidoost- en Oost-Spanje. In de Comunidad Valenciana worden maxima tussen de 35 °C en 42 °C voorspeld. De combinatie van hoge temperaturen, warme nachten en droge luchtmassa's zorgt voor verhoogd risico op overbelasting bij kwetsbare groepen en een toename van het natuurbrandgevaar.
Oorzaak en omvang van de hitte
De hittegolf wordt veroorzaakt door een warme luchtmassa van Saharische oorsprong die zich via een krachtig hogedrukgebied over het Iberisch schiereiland verspreidt. Volgens AEMET ligt de oorzaak bij een zogenoemd "anticiclón cálido", dat verantwoordelijk is voor een sterke stijging van de temperaturen ten opzichte van het seizoensgemiddelde. De stijging begint zondag en houdt naar verwachting meerdere dagen aan. Vooral het binnenland van Andalusië, Castilla-La Mancha en de regio Valencia zal te maken krijgen met uitzonderlijk hoge waarden. In sommige gebieden kan de gevoelstemperatuur, door gelijktijdige lage luchtvochtigheid, nog hoger uitvallen dan de thermometer aangeeft.
Temperatuurverwachtingen in de Comunidad Valenciana
In de provincie Alicante, evenals in de provincies Valencia en Castellón, worden vanaf zondag en maandag temperaturen tussen de 35 °C en 40 °C gemeten. In het binnenland, zoals rond Ontinyent en Xàtiva, kunnen de maxima oplopen tot 42 °C. In deze gebieden is de kans op overschrijding van de officiële hittegolfcriteria van AEMET bijzonder groot. Voor het noorden van de provincie Alicante is code oranje afgegeven, terwijl delen van het zuiden onder code geel vallen. Vooral de binnenlanden van Marina Alta en de Vega Baja del Segura worden als risicogebied aangeduid.
Nachttemperaturen en herstelproblemen
Een van de meest opvallende kenmerken van deze periode is het gebrek aan nachtelijke afkoeling. In steden zoals Ontinyent zijn inmiddels al meer dan dertig tropische nachten geregistreerd, waarbij de temperatuur niet onder de 20 °C daalt. Ook in kustplaatsen zoals Dénia, Torrevieja en Gandía blijven de nachttemperaturen vaak boven de 25 °C, wat aangeduid wordt als "ecuatorialen nachten". Dergelijke temperaturen verhinderen een normaal herstel van het lichaam en verhogen het risico op hittestress, vooral bij ouderen, jonge kinderen en mensen met hart- en vaatziekten.
Verwachting voor de komende dagen
Volgens de laatste prognoses zet de hitte zich na zondag door in de eerste helft van de nieuwe week. De piektemperaturen worden verwacht op maandag en dinsdag. Pas tegen het einde van de week zouden temperaturen licht kunnen dalen. Tot die tijd blijven waarschuwingen van kracht en wordt aangeraden om tussen 13:00 en 18:00 uur directe blootstelling aan de zon te vermijden. Hoewel het officieel nog niet als een nationale hittegolf is geclassificeerd, worden de criteria voor een formele classificatie waarschijnlijk snel bereikt in meerdere provincies.
Invloed op luchtkwaliteit en natuur
Naast hoge temperaturen zal ook Saharastof (calima) vanuit Noord-Afrika het Spaanse luchtruim binnendringen. Dit fenomeen, dat vaak gepaard gaat met heiigheid en een oranjebruine gloed in de lucht, heeft gevolgen voor de luchtkwaliteit. Fijnstofconcentraties kunnen pieken, vooral in gebieden waar de luchtstroming zwak is. De Generalitat Valenciana heeft reeds preventieve maatregelen genomen voor natuurgebieden, met verscherpte waarschuwingen in onder andere het natuurpark Font Roja en het Sierra de Mariola-gebergte. Open vuur, zoals barbecueën, is in risicogebieden tijdelijk verboden.
Langere termijn en klimaatadaptatie
Deze nieuwe hittegolf bevestigt opnieuw de trend van toenemende zomerse extremen in de regio. Volgens klimatologische data van AEMET zijn in de afgelopen twintig jaar zowel de gemiddelde maximumtemperaturen als het aantal tropische nachten gestegen. Gemeenten in de provincie Alicante nemen steeds vaker maatregelen zoals hittebestendige stadsplanning, schaduwstructuren en vroegtijdige waarschuwingssystemen voor kwetsbare bewoners. Hoewel de huidige hittegolf geen uitzondering is in klimatologisch opzicht, markeert deze wel de vroegste en meest intense van deze zomerperiode tot dusver.
Bron: AEMET, La Vanguardia, El Confidencial, Cadena SER, La Razón, Huffington Post España