Een dorp vol karakter, charme en avontuur
La Romana is niet het soort dorp dat zich opdringt. Het fluistert, lonkt en wacht tot je haar leert kennen. Geen groots vertoon, maar ingetogen rijkdom. Voor wie bereid is af te wijken van de gebaande paden, ontvouwt zich hier een wereld vol tradities, vergezichten, wandelroutes en ambacht. Dit is een plek waar cultuur en natuur hand in hand gaan en waar je als bezoeker of bewoner telkens weer iets nieuws ontdekt.
La Romana ligt in het hart van de regio Vinalopó Mitjà, een streek die bekendstaat om zijn wijngaarden, steengroeven en rustieke dorpen. De toeristische trekpleisters van La Romana zijn geen massale attracties, maar eerder parels die je langzaam leert waarderen. Denk aan oude kerken, stoffige wandelpaden tussen eeuwenoude olijfbomen, verborgen grotten en kleine musea die verhalen vertellen van vroegere tijden.
Het dorp zelf: kerkplein, steen en siësta
Begin je ontdekkingstocht bij het dorpsplein, het kloppend hart van La Romana. Hier staat de witgepleisterde Iglesia de San Pedro Apóstol, gebouwd in de 18e eeuw op de resten van een kleinere kapel. De kerk is nog altijd in gebruik en vormt het decor voor de jaarlijkse Fiestas Patronales in juli, wanneer het dorp ontwaakt in kleur, muziek en geur van paella.
Loop je vanaf het plein omhoog door de smalle straatjes, dan kom je bij het Casa de Cultura, gevestigd in een gerestaureerd herenhuis. Hier worden af en toe exposities georganiseerd over de geschiedenis van wijnbouw, steenbewerking en lokale ambachten. Ook zijn er concerten, lezingen en theatervoorstellingen — kleinschalig, maar altijd met
liefde gebracht.
La Cueva de San Pascual: mystiek in steen
Eén van de meest intrigerende bezienswaardigheden is de Cueva de San Pascual, gelegen aan de rand van de Sierra del Reclot. Deze kleine grot, bereikbaar via een korte wandeltocht, zou in de 17e eeuw zijn gebruikt door kluizenaars en herders. De stilte hier is bijna tastbaar, vooral bij zonsondergang, wanneer het licht door de opening valt en de binnenwanden zachtroze kleuren.
Rondom de grot is een meditatief pad aangelegd met eenvoudige bankjes en infoborden over het religieuze verleden van het gebied. Ideaal voor een rustige ochtendwandeling of een bezinningsmoment in de natuur.
Wandelen: de Ruta de la Ombría
Voor wie actiever is ingesteld, is de Ruta de la Ombría een absolute aanrader. Deze wandeling van ongeveer 8 kilometer voert je langs de noordhelling van de Sierra del Reclot, met panoramische uitzichten over de vallei van La Romana, de wijngaarden en in de verte zelfs de toppen van de Sierra de Salinas.
Onderweg passeer je eeuwenoude johannesbroodbomen, verlaten schuilhutten en beekdalletjes die in het voorjaar vol staan met wilde bloemen. De route is gemarkeerd, maar niet 
geasfalteerd: wandelschoenen zijn geen overbodige luxe. Voor natuurliefhebbers is dit een ware traktatie, zeker in de vroege ochtend of bij het gouden licht van de late namiddag.
Actieve trips: van mountainbike tot wijnroute
Ook buiten het wandelen zijn er tal van mogelijkheden voor wie graag in beweging is. Dankzij de landelijke ligging en het geringe verkeer is La Romana ideaal voor mountainbiken. Meerdere niet-officiële routes doorkruisen de velden en bossen rond het dorp en verbinden La Romana met buurdorpen als Alguenya, Hondón de las Nieves en La Canalosa.
Voor wie cultuur en natuur wil combineren, is er de Ruta del Vino Artesanal: een zelf te volgen route langs kleine, ambachtelijke bodega’s in en rond La Romana. Hier proef je lokale wijnen die niet in de supermarkt te vinden zijn, vaak vergezeld van tapas en persoonlijke verhalen van de wijnmaker zelf. Sommige van deze bodega’s organiseren ook wijnworkshops en rondleidingen.
Ambachten en ateliers: steen en aarde
Een andere stille attractie is het ambachtelijke erfgoed van La Romana. Al sinds de 19e eeuw wordt in deze streek kalksteen gewonnen, en dat zie je terug in het straatbeeld: vensterbanken, fonteinen en zelfs sommige tuinmuren zijn gemaakt van lokaal gewonnen steen. Tegenwoordig zijn er nog enkele kleine werkplaatsen waar steenhouwwerk en keramiek worden vervaardigd.
Verspreid door het dorp zitten ook een aantal kunstenaars en ambachtslieden — voornamelijk internationale nieuwkomers — die hun ateliers openstellen voor publiek. Denk aan schilderijen geïnspireerd op het landschap, aardewerk met lokale motieven en sieraden gemaakt van natuursteen.
Feesten en evenementen: een levend dorp
Wie het dorp op zijn levendigst wil meemaken, bezoekt La Romana tijdens de jaarlijkse Fiestas de San Pedro. Deze patronale feesten, die eind juli plaatsvinden, combineren religieuze processies met muziek, dans, vuurwerk en gezamenlijke maaltijden op het plein. Ook de Romería de la Cueva, een pelgrimstocht naar de grot van San Pascual, trekt jaarlijks vele deelnemers.
Kleiner van opzet, maar niet minder sfeervol, is de Mercado Artesanal in het voorjaar: een ambachtelijke markt vol lokale producten, muziekoptredens en activiteiten voor kinderen. Hier proef je niet alleen de sfeer van het dorp, maar ook zijn smaken: honing, olijfolie, wijn en zoete lekkernijen als turrón en pastelitos de almendra.
La Romana: onopvallend bijzonder
La Romana is een plek die je niet bezoekt voor de toeristische drukte, maar voor de stilte, authenticiteit en lokale beleving. De combinatie van geschiedenis, natuur, ambacht en kleinschalige activiteit maakt het dorp aantrekkelijk voor wie Spanje wil ervaren zoals het ooit was – en zoals het hier nog altijd is. Of je nu komt om te wandelen, te proeven, te feesten of gewoon tot rust te komen: La Romana ontvangt je zonder opsmuk, maar met open armen.